22 września 2023
Podczas ataku bruksizmu zaciskamy szczęki nawet 10-krotnie silniej niż podczas rozgryzania twardego pokarmu. Mimo iż jest to powszechne schorzenie, większość na niego cierpiących nie jest go świadoma.
Warto więc znać objawy bruksizmu, by w porę zgłosić się do specjalisty i rozpocząć leczenie – tym bardziej, że bruksizm wpływa negatywnie na cały organizm, przyczyniając się do wystąpienia innych chorób.
Czym jest bruksizm?
Bruksizm to czynnościowe zaburzenie narządu żucia, które charakteryzuje niekontrolowane zgrzytanie zębami i zaciskanie szczęk. W zależności od tego, kiedy występuje, wyróżniamy bruksizm dzienny oraz bruksizm nocny. Najczęstszą formą schorzenia jest jednak nocny bruksizm.
Według statystyk nieświadome zaciskanie zębów dotyczy około 10-20% populacji, przy czym występuje nieco częściej u kobiet niż u mężczyzn.
Przyczyny bruksizmu
Bruksizm może mieć różne przyczyny, wiele z nich jest jednak związanych z napięciem emocjonalnym. Oto kilka głównych czynników przyczyniających się do wystąpienia tego schorzenia:
- stres – wielu Pacjentów zgłasza, że bruksizm jest skorelowany z wyjątkowo stresującymi okresami w ich życiu. Nieprzepracowane emocje mogą doprowadzić do zgrzytania zębami, zwłaszcza w nocy
- wady zgryzu – mogą one powodować nierównomierne rozłożenie sił działających na zęby i tym samym przyczyniać się do wystąpienia bruksizmu
- choroby układu nerwowego – niektóre schorzenia, takie jak zespół napięcia mięśniowego czy choroba Parkinsona również mogą skutkować bruksizmem
- skutki uboczne niektórych leków – pewne grupy farmaceutyków, jak np. leki psychotropowe i inne środki na depresję mogą mieć wpływ na układ nerwowy i wywołać nadmierne zaciskanie zębów
- tytoń i alkohol – przyczyną zgrzytania zębami może być także palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu, ponieważ substancje chemiczne występujące w tych używkach także oddziaływują na układ nerwowy
Objawy bruksizmu
Rozpoznanie bruksizmu może być trudne, ponieważ wielu Pacjentów nie zdaje sobie sprawy, że problem ich dotyczy. Oto kilka głównych objawów, na które warto zwrócić uwagę:
- ból w stawach skroniowo-żuchwowych
- bóle uszu i zaburzenia słuchu
- przewlekły ból głowy i migreny – bruksizm może powodować częste i uporczywe bóle głowy
- nadwrażliwość zębów – zgrzytanie i zaciskanie zębów powoduje ścieranie szkliwa, co osłabia zęby i wystawia unerwioną zębinę na działanie drażniących bodźców
- pękanie szkliwa – bruksizm prowadzi do pękania szkliwa oraz większej podatności na inne uszkodzenia mechaniczne
- przeskakiwanie żuchwy i trudności w żuciu pokarmów
- bezsenność i inne zaburzenia snu
Uporczywe i bolesne dolegliwości związane z bruksizmem znacznie obniżają jakość życia i wpływają na cały organizm chorego. Nieleczony bruksizm może prowadzić nawet do wypadania zębów, dlatego wczesna diagnoza jest niezwykle ważna.
Leczenie bruksizmu
W leczeniu bruksizmu pomocne będą:
- szyny relaksacyjne i nakładki na zęby
- leki przeciwbólowe oraz leki zmniejszające napięcie mięśniowe
- rehabilitacja stawu skroniowo-żuchwowego
- odpowiednie techniki zarządzania stresem
- w niektórych przypadkach leczenie ortodontyczne
Warto dodać, że leczyć bruksizm można jedynie po konsultacji z lekarzem. Systematyczne wizyty kontrolne u stomatologa grają tu więc kluczową rolę – dzięki nim możliwa jest szybka diagnoza, znalezienie przyczyny i wdrożenie odpowiedniego leczenia.